Φελλοί, οι απαραίτητοι...

Αξιολόγηση Χρήστη: 5 / 5

Αστέρια ΕνεργάΑστέρια ΕνεργάΑστέρια ΕνεργάΑστέρια ΕνεργάΑστέρια Ενεργά
 
This image for Image Layouts addon
Σαργός, πιασμένος με εγγλέζικο στο Λαύριο...
Κείμενο - φωτογραφίες: Γιάννης Γιατράκος

Το βασικό χαρακτηριστικό της εγγλέζικης τεχνικής είναι ότι μπορούμε να ψαρέψουμε μακριά από την ακτή και στο βάθος που εμείς επιλέγουμε. Τη δυνατότητα αυτή, μας την παρέχει ένα βασικό εξάρτημα: ο φελλός ή καλύτερα, ο εγγλέζικος φελλός.
Το να πετάξεις μια αρματωσιά με φελλό σε κάποια απόσταση χωρίς να μπερδευτεί, αποτελεί σίγουρα μια δύσκολη υπόθεση. Αν υπολογίσουμε και τον αέρα, τότε το εγχείρημα είναι ακόμη πιο δύσκολο. Τη λύση στα παραπάνω έδωσε για άλλη μια φορά η εφευρετικότητα των Άγγλων ψαράδων, με ένα φελλό ειδικού τύπου που ονομάζεται waggler. Είναι φελλός συνήθως μακρύς και μολυβωμένος που στο κάτω μέρος του διαθέτει ένα κρικάκι, στο οποίο προσαρμόζουμε μια ειδική στριφταροπαραμάνα με βαρελάκι, που θα τον συνδέσει πάνω στη μάνα της αρματωσιάς μας. Το σύνολο αυτό επιτρέπει στο φελλό να κινείται πάνω στη μάνα, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να ψαρέψουμε σε όποιο βάθος θέλουμε, τοποθετώντας στο επιθυμητό σημείο πάνω στη μάνα το στόπερ από νήμα ή πετονιά.

This image for Image Layouts addon
Ο Γιώργος, μ' ένα μεγάλο σαργό και λεπτά εργαλεία...

Ο φελλός αυτός διαθέτει μεγάλου μήκους κεραία, χρωματιστή ή μη, η οποία λόγω του βάρους του φελλού βυθίζεται μέσα στο νερό, αφήνοντας μόνο ένα μικρό μέρος έξω από αυτό, το οποίο είναι και το τμήμα που είναι ορατό σε εμάς. Ο φελλός είναι ερματισμένος σε διάφορα γραμμάρια, για να προσθέτει βάρος στην αρματωσιά μας κατά το πέταγμα και να στέκεται καλύτερα στο νερό κατά τη διάρκεια του ψαρέματος.
Λόγω του ότι το μεγαλύτερο βάρος του φελλού βρίσκεται χαμηλά (πάνω στο φελλό), το κέντρο βάρους του είναι προς τα κάτω, με αποτέλεσμα να έχει καλύτερη ευστάθεια στα κύματα και στα ρεύματα. Το παραπάνω γεγονός, σε συνδυασμό με την τακτική να έχουμε τη μύτη του καλαμιού μας μέσα στο νερό κατά τη διάρκεια του ψαρέματος, εμποδίζει τον αέρα να παρασύρει το φελλό μας. Το βάρος που βρίσκεται πάνω στο φελλό ονομάζεται bulk (παθητικό βάρος) και το βάρος που βρίσκεται πάνω στην αρματωσιά λέγεται drop (ενεργητικό βάρος), το οποίο είναι αυτό που θα στείλει το δόλωμα μας στο επιθυμητό βάθος. Έχοντας το περισσότερο βάρος (bulk) πάνω στο φελλό, αποφεύγουμε τα μπλεξίματα κατά το πέταγμα και ανάλογα με το action του καλαμιού μας, τοποθετώντας τον κατάλληλο φελλό, μεγαλώνουμε την απόσταση ψαρέματος.
Οι φελλοί του εγγλέζικου είναι κατασκευασμένοι από διάφορα υλικά, όπως είναι το ξύλο balsa, το κοινό πλαστικό, τα φτερά παγονιού κ.ά., ενώ μπορεί να είναι κατασκευασμένοι και από συνδυασμό των παραπάνω υλικών.

This image for Image Layouts addon
Ανταλλακτικές κεραίες φελλών με πτερύγια...

Πολλοί φελλοί waggler διαθέτουν πάνω στην κεραία τους πτερύγια, τα οποία μας βοηθούν να κάνουμε πετάγματα μεγάλης ακρίβειας. Αν δεν διαθέτουν πτερύγια και η κεραία τους αφαιρείται, μπορούμε να βρούμε στο εμπόριο κεραίες με ενσωματωμένα πτερύγια σε διάφορα χρώματα και να τις αντικαταστήσουμε. Άλλοι φελλοί waggler διαθέτουν στο κάτω μέρος τους ροδέλες οι οποίες προστίθενται ή αφαιρούνται, τροποποιώντας έτσι το βάρος και την ευαισθησία του φελλού. Οι ροδέλες αυτές συγκρατούνται στο κάτω μέρος του φελλού με μία μεταλλική βίδα η οποία πάνω της έχει τον κρίκο που θα ενώσουμε με τη στριφταροπαραμάνα. Αφαιρώντας μεταλλικές ροδέλες από το φελλό, θα δούμε ότι ο φελλός έχει μικρότερο βύθισμα και θα πρέπει το βάρος αυτό να το συμπληρώσουμε στην αρματωσιά μας, καταφέρνοντας με αυτόν τον τρόπο το δόλωμα μας να φτάνει γρηγορότερα στο επιθυμητό βάθος. Αυτό γίνεται συνήθως όταν ψαρεύουμε σε μεγάλο βάθος ή επικρατούν ρεύματα και το δόλωμα δεν φτάνει στο βάθος που θέλουμε με άλλον τρόπο.

This image for Image Layouts addon
Bodied εγγλέζικοι φελλοί straight και insert σε διάφορα σχέδια και βάρη...
Τα είδη των εγγλέζικων φελλών

Τους εγγλέζικους φελλούς waggler θα τους συναντήσουμε σε 5 διαφορετικά είδη, τα οποία, ανάλογα με τις συνθήκες ψαρέματος, θα αποτελέσουν την επιλογή μας για κάθε περίπτωση.

Bodied
Είναι ένας waggler φελλός διογκωμένος στο κάτω μέρος του, σε οβάλ συνήθως σχήμα και έχει το βάρος του ενσωματωμένο (αμετάβλητο) ή σε ροδέλες (μεταβλητό). Τον βρίσκουμε από 2 έως 50 γραμμάρια περίπου και μας δίνει τη δυνατότητα να ψαρέψουμε σε μεγάλη απόσταση και σε βάθος ανάλογα με τον ερματισμό. Στη βάση του φελλού αναγράφονται τα γραμμάρια του και ανάλογα με το βάθος και την απόσταση που θα ψαρέψουμε, γίνεται και η επιλογή του. Εάν το ζύγισμα του είναι προσθετικής μορφής (2+2, 6+2, 10+3 κτλ.), αυτό σημαίνει ότι το δεύτερο νούμερο είναι το βάρος σε γραμμάρια που πρέπει να τοποθετήσουμε πάνω στην αρματωσιά μας με σχιστά μολυβάκια, έτσι ώστε να ισορροπήσει ο φελλός στην επιφάνεια της θάλασσας. Εάν ο φελλός διαθέτει ροδέλες και δεν αφαιρέσουμε καμία, το πιθανότερο είναι να χρειαστεί μόνο μισό ή ένα γραμμάριο για να ισορροπήσει τέλεια. Αυτό όμως δεν είναι απόλυτο και θα πρέπει να το διαπιστώσουμε στην πράξη. Αν προσθέτοντας το ένα γραμμάριο στην αρματωσιά μας ο φελλός βουλιάζει, τότε αφαιρούμε μία ή δύο ροδέλες, οι οποίες συνήθως ζυγίζουν από μισό έως ένα γραμμάριο.
Αν πάλι οι συνθήκες απαιτούν να αφαιρέσουμε περισσότερες από μία, το βάρος αυτών το συμπληρώνουμε στην αρματωσιά μας, κάτι που μπορεί να γίνει στην περίπτωση που μας το επιβάλλει το βάθος που ψαρεύουμε, όπως επίσης και η παρουσία ισχυρών ρευμάτων.
Να σημειώσω εδώ ότι το πρώτο νούμερο που αναγράφει ο φελλός στο σώμα του δεν αφορά το βάρος του φελλού στο σύνολό του, αλλά το βάρος που διαθέτει ενσωματωμένο στη βάση του. Οι φελλοί αυτοί μπορούν να έχουν χρωματιστή κεραία ή όχι, να διαθέτουν βάση για sialum για νυχτερινό ψάρεμα και ενσωματωμένα πτερύγια στο πάνω μέρος της βάσης της κεραίας τους. Λόγω σχήματος, οι bodied φελλοί είναι ιδανικοί για τα περισσότερα ψαρέματα με την τεχνική του εγγλέζικου σε μεγάλη απόσταση, γιατί προβάλλουν μικρή αντίσταση στα τσιμπήματα, με αποτέλεσμα τα ψάρια να μην πονηρεύονται σχεδόν καθόλου.

This image for Image Layouts addon
Εγγλέζικοι straight και insert φελλοί από φτερό παγονιού και πλαστικό...

Straight
Είναι ένας απλός ίσιος waggler φελλός που δεν ξεπερνά τα 5 - 6 γραμμάρια σε ενσωματωμένο ερματισμό. Έχει τη μεγαλύτερη ευαισθησία από όλους τους waggler φελλούς, ενώ είναι ιδανικός για μικρές αποστάσεις και οι καλύτεροι από αυτούς είναι από φτερό παγονιού και οι διάφανοι πλαστικοί.
Οι πλαστικοί φελλοί, συνήθως έχουν υποδοχή για sialum για νυχτερινό ψάρεμα, αντίθετα με αυτούς που είναι κατασκευασμένοι από φτερό παγονιού, από τους οποίους οι περισσότεροι - όχι όλοι - δεν έχουν τη συγκεκριμένη υποδοχή γι' αυτό. Αν θέλουμε, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το διάφανο σωληνάκι που βρίσκεται μέσα στη συσκευασία των sialum και να το τοποθετήσουμε - το μισό - πάνω στην κεραία του φελλού και εκεί να βάλουμε το χημικό φως. Απαιτείται όμως από εμάς προσοχή στην τοποθέτηση ή στην αφαίρεση του διάφανου πλαστικού, γιατί το φτερό από παγόνι σπάει εύκολα και ξεφτίζει το χρώμα του. Το ίδιο επίσης μπορεί να γίνει και στους bodied φελλούς, αν δεν διαθέτουν βάση για χημικό φως και επιβάλλεται η χρήση τους σε νυχτερινό ψάρεμα.

Insert

Είναι ένας straight ή bodied φελλός, με τη διαφορά ότι έχει στο πάνω μέρος της κεραίας του ειδική υποδοχή και δέχεται ένα ξεχωριστό, λεπτότερο κομμάτι χρωματιστού πλαστικού, κάνοντας το φελλό ακόμη πιο ευαίσθητο, δίνοντάς του ταυτόχρονα μεγαλύτερη ευκρίνεια, για να είναι ορατός σε μεγάλη απόσταση. Επίσης δέχεται και sialum για νυχτερινό ψάρεμα.

This image for Image Layouts addon
Διάφοροι συρόμενοι - μολυβωμένοι και trout waggler φελλοί με ανταλλακτικές ροδέλες...

Trout Waggler
Είναι ένας κοντόχοντρος waggler φελλός, χωρίς τη μεγάλη κεραία και είναι ερματισμένος σε διάφορα γραμμάρια, συνήθως από 2 έως 10. Χρησιμοποιείται κυρίως με ζωντανό δόλωμα ή σε πολύ ρηχά νερά, λόγω του μικρού βυθίσματος. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και σε μεγάλες αποστάσεις, γιατί διακρίνεται εύκολα από μακριά και δέχεται sialum. Επίσης είναι ιδανικός για νερά με έντονο κυματισμό λόγω σχήματος, αλλά δεν διακρίνεται για την ευαισθησία του.

Maggot waggler
Είναι ένας waggler φελλός ο οποίος είναι ταυτόχρονα και μαλαγρωτής. Στο κάτω μέρος του έχει ένα στρογγυλό δοχείο με τρύπες μέσα στο οποίο τοποθετούμε μαλάγρα ή bigattini. Έχει το πλεονέκτημα ότι σε νερά χωρίς ιδιαίτερα ρεύματα και σχετικά ρηχά, μαλαγρώνει συνεχώς πάνω στο αγκίστρι μας αλλά δεν είναι ευαίσθητος ενώ ταυτόχρονα είναι αρκετά ογκώδης.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι για να έχουμε απόδοση, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε σε κάθε ριξιά να γεμίζουμε το δοχείο με μαλάγρα ή bigattini.

This image for Image Layouts addon
Διάφορες στριφταροπαραμάνες - βαρελάκια για τη σύνδεση των εγγλέζικων φελλών στη μάνα και σταθεροί σύνδεσμοι φελλών...
Σύνδεση εγγλέζικων φελλών

Για να τοποθετήσουμε τον εγγλέζικο φελλό πάνω στη μάνα της αρματωσιάς μας, θα μπορούσαμε πολύ απλά να περάσουμε τη μάνα της αρματωσιάς μέσα από τον κρίκο που βρίσκεται στο κάτω μέρος του. Τότε όμως θα είχαμε δύο προβλήματα να αντιμετωπίσουμε: Κατ’ αρχήν, ο φελλός κατά το πέταγμα θα μπερδευόταν με τη μάνα, γιατί βρίσκεται πολύ κοντά και σε άμεση επαφή με αυτήν. Δεύτερον, το στόπερ από νήμα ή πετονιά λόγω μικρού όγκου θα περνούσε μέσα από τον κρίκο του φελλού, με αποτέλεσμα να μη σταματάει στο επιθυμητό βάθος και - κατ’ επέκταση - να μη μας επιτρέπει να ψαρέψουμε σωστά.

Τη λύση μας τη δίνει η ειδική στριφταροπαραμάνα με το βαρελάκι στη μία άκρη της, το οποίο είναι κατασκευασμένο από τεφλόν ή από μέταλλο ώστε να μη γδέρνεται η μάνα και να γλιστράει εύκολα μέσα απ' αυτό. Στο εμπόριο υπάρχουν και άλλοι τρόποι σύνδεσης φελλών, με τους οποίους μπορούμε οποιονδήποτε φελλό να τον κάνουμε συρόμενο ή σταθερό πάνω στη μάνα, ανάλογα με τις συνθήκες και το βάθος του ψαρέματος. Οι συνδετήρες αυτοί είναι από σωληνάκι σιλικόνης με στριφτάρι στο άλλο άκρο ή έχουν ενσωματωμένη στριφταροπαραμάνα. Μετά τη στριφταροπαραμάνα, τοποθετούμε από πριν μία μικρή σιλικονούχα χάντρα και φτιάχνουμε το στόπερ στο οποίο θα σταματήσει ο φελλός στο προκαθορισμένο βάθος.

This image for Image Layouts addon
Τέσσερα διαφορετικού μεγέθους κουτιά για την ασφαλή αποθήκευση των ευαίσθητων εγγλέζικων φελλών μας...
Ζύγισμα φελλών

Το ζύγισμα των waggler φελλών, θα το συναντήσουμε σε τρεις διαφορετικές μορφές, ανάλογα με τη χρήση για την οποία προορίζεται:

Προσθετικό: Είναι η ένδειξη που αναγράφεται στη βάση του φελλού και αφορά το δεύτερο νούμερο μετά το + (x+1, x+2, x+8 κτλ.,). Ο αριθμός αυτός δηλώνει το μέγιστο βάρος σε γραμμάρια που χρειάζεται ο φελλός για να ζυγιστεί σωστά. Αντίθετα, το πρώτο νούμερο αφορά το βάρος που έχει ενσωματωμένο ο φελλός στο σώμα του και είναι αυτό που θα καθορίσει, σε σχέση με το action του καλαμιού μας, τι μεγέθους φελλό θα χρησιμοποιήσουμε σχεδόν πάντα σε συνδυασμό με την απόσταση ψαρέματος.

Μηδενικό: Οι φελλοί αυτοί αναγράφουν στο σώμα τους μόνο μία ένδειξη, χωρίς το + (6, 10, 20 κτλ.,). Είναι ήδη ερματισμένοι και διαθέτουν μεταλλικές ροδέλες στο κάτω μέρος τους, που αν θέλουμε τις αφαιρούμε, προσθέτοντας ταυτόχρονα το βάρος που αφαιρέσαμε στην αρματωσιά μας. Κάποιοι φελλοί αυτού του είδους, για να ζυγιστούν σωστά, χρειάζονται συνήθως από μισό έως ένα γραμμάριο, κάτι όμως που δεν ισχύει για όλους τους φελλούς και εξαρτάται από την εταιρεία κατασκευής
τους. Εμείς απλά το διαπιστώνουμε, δοκιμάζοντας τον στην πράξη.

Απόλυτο: Οι φελλοί που αναγράφουν στο σώμα τους μόνο μία ένδειξη χωρίς το + (8, 12, 15 κτλ.,) μοιάζουν πολύ με τους προηγούμενους (που έχουν μηδενικό ζύγισμα) αλλά στην πραγματικότητα δεν έχουν καμία σχέση μ' αυτούς ενώ έχουν αντίθετες ιδιότητες από αυτή την κατηγορία. Δεν διαθέτουν καθόλου ερματισμό στο σώμα τους και η αναγραφόμενη ένδειξη αφορά το σύνολο του ερματισμού που θα πρέπει να προσθέσουμε σε γραμμάρια στην αρματωσιά μας για να ζυγιστεί ο φελλός σωστά. Κατασκευάζονται συνήθως από balsa και χρησιμοποιούνται κυρίως για ψάρεμα με ζωντανό δόλωμα.

Το παραπάνω άρθρο, έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό "Ψαρεύω"

Χειροποίητα καλάμια ψαρέματος,

επισκευές & ανακατασκευές

με την υπογραφή Yiannis Giatrakos

Get in Touch

Custom Rods

AΣμολένσκυ 3 Ν. Φάληρο

Πειραιάς, Τ.Κ. 18547

T+30 6955 856376